متنهای بلند را چگونه حفظ میکنید؟
در
هر شغلی که مشغول به کار باشید، چه یک بازیگر باشید و چه یک دانشجو، به هر
حال در زندگی شما حتما «موقعیتی پیش میآید که مجبور شوید یک متن بلند را
در مدت زمان کوتاه حفظ کنید. ظاهرا» غیر ممکن به نظر میرسد اما در چنین
موقعیتی بهتر است به جای اینکه ناامید و مضطرب شوید سعی کنید از راه درست
این کار را انجام دهید تا موفق شوید.
گاهی گمان میرود همین اندازه که گوینده و مجری بتوانند مخاطب را تسخیر کنند، کافی است که بگوییم آنها ارتباطگران خوبی هستند. اشتباه اینجاست که ارتباط، به درستی تعریف نمیشود. ارتباط رسانهای مفهومی دو جانبه دارد که با واسطه رسانه شکل میگیرد. ارتباط، ابزار هموار کردن درک متقابل میان گوینده و مردم است و این مهم نیازمند ظریفترین و شفافترین شیوههای کلامی و غیر کلامی است.
گوینده و مجری ناآشنا به جاذبههای کلامی و رفتارهای غیرکلامی در برقرار کردن ارتباط موثر و پایدار ناتوان خواهند بود. شاید بتوان گفت مفهوم ارتباط به معنای تسخیر مخاطب علاقهمند، ایجاد رغبت در بیننده یا شنونده برای دنبال کردن برنامه و اثرگذاری بر نگرش و رفتار اوست.
برای دستیابی به این مهارتها لازم است با دانش ارتباطات آشنا شد،نظریههای ارتباطی را آموخت و مخاطب را به خوبی شناخت تا در حین ارتباط به درک و شعور او توهین نشود.
اگر مجری یا گوینده، علم ارتباطات را نشناسد بیشک در جلوی دوربین، فردی مزاحم خواهد بود! قدرت جذب سریع مخاطب و شاد نگه داشتن روحیه او در عین جدی بودن از یک مجری یا گوینده؛ ارتباط گر خوبی خواهد ساخت.
گوینده و مجری هوشمند مراقب است که در تله لودگی رفتار و جلف بازیها و مهملگوییها نیفتد و اعتماد مردم را به خود جلب کند و برای رسانه نیز اعتبار کسب نماید که این خود راز موفقیت رسانههای معتبر جهان است. برای تقویت گفتار و تامین پشتوانه سخن، لازم است گوینده و مجری با برنامهریزی منظم، ساعتی از شبانه روز را به مطالعه کاربردی اختصاص دهد و مطالب گزیده را ثبت نماید تا مجبور به تقلید از دیگران نشود و سخن خویش را عاریتی نکند!
مطالعه به گوینده تسلط گفتار میبخشد. گویندگانی که متنی را در پشت میکروفن یا جلوی دوربین میخوانند در همان لحظات اول اثبات میکنند که پشتوانه مطالعه کاربردی دارند یا خیر؟
غلطخوانی، لرزش صدا، ترس از خواندن واژههای پیچیده و عبارتهای نفیس، نادیده گرفتن کلمات اصلی و شتاب در ادای متن ضعف گوینده را در محروم بودن از پشتوانه مطالعاتی لو میدهد.
بر اثر مطالعه، مهارت مفهوم پردازی و نوگویی تقویت میشود و دایره واژگان گوینده گسترش مییابد؛ باید دانست که گوینده ثروتمند کسی است که برخوردار از گنجینه واژگان باشد بنابراین اگر گفتار گوینده و مجری را سکوی اول یا اصل نخست تلقی کنیم، زمانی کسی میتواند به خود اجازه حرف زدن در رادیو و تلویزیون را بدهد که بخشی از متون گوناگون زبان فارسی را خوانده و مرارت مطالعه را بر خود هموار کرده باشد.
اصل دیگر یا اصل دوم در گویندگی و اجرا، مهارت برقراری ارتباط با مخاطب است؛ واقعا یک ارتباط گر خوب کیست؟ ارتباط چیست؟ ارتباط موثر چگونه ارتباطی است؟ چگونه به یک ارتباط پایدار با بیننده و شنونده برسیم؟ برای این که گوینده بر رفتار و نگرش مردم اثر بگذارد باید از چه شیوه ارتباطی استفاده کند؟
برای دستیابی به قدرت گفتار باید مطالعه کرد؛ منظور از مطالعه، مطالعه کاربردی است نه ذوقی و سلیقهای. مطالعه ذوقی روشی شخصی برای تامین ذوق و سلیقه فردی است و افراد بسیاری اینگونه مطالعه میکنند اما جالب است بدانید که در گفتار، ارتباط روزانه یا سخنرانی توانا نیستند! مطالعه کاربردی به سیری از مطالعات اطلاق میشود که برای بیان رسانهای استفاده میگردند. چنین مطالعاتی پشتوانه کلامی گوینده و مجری به حساب میآیند و سکویی مطمئن برای پرش و ماندگاری در ذهن مخاطب هستند.
مجریان و سخنوران حرفه ای ، چه نگویند؟
1- ازجملات منفی استفاده نکنید .
جملات را مثبت کنید. از به کار بردن کلمات و الفاظی مثل
خون – مرگ – قتل – غارت – غم – اندوه که موج منفی ساطع می کند خود داری نمایید.
2- از سخنان عوام پسندانه استفاده نکنید
در همایشهای علمی ،ادبی ،فرهنگی وهنری از بیان مسائل
روزمره اقتصادی مثل قیمت گوشت ومرغ جدا بپرهیزید چون شما نه کارشناس مسائل اقتصادی
هستید واین بیان برداشت های متفاوتی در تصور مخاطبان به وجود می آورد و وجه تشابهی
با همایش ندارد.
3- صفت کلمات فارسی را به صورت مونث به کار نبرید.
درزبان فارسی مذکر ومونث نداریم واین مخصوص زبان های عربی، آلمانی، انگلیسی و....است .
ما درفارسی" مرحومه مغفوره" نداریم – "فقیده سعیده" نداریم – "وزارت عالیه" نداریم
– "بانوی
مکرمه "اشتباه است .
4- از به
کاربردن الفاظ و ترکیبات سخنرانی منبری اجتناب کنید.
نگویید" فی الواقع"
بگویید " درواقع" یا " درحقیقت"
نگویید" با النسبه"
بگویید "به نسبت"
نگویید "علی ای حال"
بگویید " به هر صورت "– " به هرجهت"
نگویید" لذا"
بگویید "بنابراین"
نگویید" وقس علیهذا "
بگویید "به همین ترتیب"
5- از به کاربردن کلمات انگلیسی والفاظ بیگانه که جایگزین آن موجود است واسم خاص نیست برحذرباشید.
نگویید "پانل تخصصی"
بگویید " نشست تخصصی"
نگویید" تایم ما رو به پایان است و باز نگویید" زمان رو به پایان است"
بگویید "دراین لحظه های پایانی / دقیقه های آخر ...
این روزها استفاده شکسته بسته زبان های بیگانه یک ضد ارزش
تلقی می گردد. ولی، به شیوایی صحبت کردن با زبان مادری شایسته ی تجلیل است .
6 از لغات وترکیبات غلط مصطلح استفاده نکنید.
از کلمات فارسی با قواعد فارسی استفاده نمایید. بعضی از لغات وترکیبات غلط مصطلح است . شما به عنوان یک مجری حرفه ای ، دامنه ی لغات خود را برای یک بارتنظیم نمایید تا کسی به شما تذکرادبیاتی ندهد.
مثلا گفتن جمله ی :" به رسم ادب ونزاکت تشویق بفرمایید."
نزاکت در ادب فارسی وجود ندارد برای اینکه از ترکیب عربی استفاده شده است درحالی که ریشه ی عربی ندارد. عدالت وصداقت از عدل وصدق می آید.
ولی یکی به ما بگوید ریشه ی نزاکت چیست ؟
7- کلمات را با علامت غیر فارسی " جمع نبندید ، علامت جمع فارسی " آن " و" ها " است .
مخاطبین – مسئولین – اساتید اشتباه است بگویید" مخاطبان – مسئولا ن – استادان "
جمع الجمع اشتباه است.
احوال جمع حال است و احوالات اشتباه است.
امور جمع امر است و امورات اشتباه است.
شرایط جمع شرط است و شرایط ها اشتباه است.(شروط جمع مکسر است و اشکال ندارد
اوقات جمع وقت است و اوقاتها اشتباه است.
(وقت بخیر که
زیاد هم مصطلح شده است کاملاً در ادبیات فارسی اشتباه است)
8- ازبه کاربردن کلمه ی حضار وگرام و یا ترکیب آنها به شدت برحذرباشید .
حضار جمع مکسرعربی است وباید بگویید حاضران و کلمه ی گرام کاملا اشتباه است وگرامی درست است .
ترکیبات صحیح بسازید:
نگویید "ماه فروزان " این ترکیب اشتباه است بگویید" ماه تابان ".
برای تقدیراز دیگران منصب وشغل آنها را با ترکیبات زیبا همراه نمایید .
مثلاً برای تقدیراز یک منجم در همایش نجوم از اصطلاحات نجومی مثل این استفاده نمایید.
ستاره درخشان و ماه تابان آسمان علم نجوم ایران جناب
.........................
9- دایم نگویید " وقت ما تنگ است "
در مواقعی که اززمان عقب هستید مرتب درهر حضور نگویید
" وقت ما تنگ است " این خود زمان براست وشما نفعی ازگفتن این کلام
نخواهید برد جز اتلاف وقت . شما مجازید تنها جملات خود را مجمل و مختصرنمایید.
10- ازتکرارمکررات و توضیح واضحات بپرهیزید .
مرتب نگویید " درخدمت شما هستیم " .اصطلاحی که این روزها زیاد از مجریان غیر حرفه ای شنیده می شود.
اگر چیزی را نباید می گفتید و گفتید ، دیگر توضیح زیادی ندهید و کار را از آن که هست بد تر نکنید.
همین طور اشکالات و کوتاهی دیگران را به بهانه پوزش
خواستن ، برجسته نکنید. به طور مثال برای دیر شروع شدن برنامه ، یک پوزش رسمی توسط
مجری کافی است و لازم نیست تا انتهای همایش آن را تکرار کرد.
11- از سخنان القایی منفی بپرهیزید:
مرتب نگویید یا تلقین نکنید که " می دانم شما خسته شده اید".
نگویید " می دانم بعضی از شما بلیط دارید".
نگویید " اشتباهات ما را ببخشید".
12- دو بار سلام نگویید.
در شروع مراسم رسمی جواب سلام نطلبید. اگر جواب سلام شما را ندادند که معمولاً چنین است، از آن عبورکنید.
این اشتباه محرز شماست اگرعدم جواب سلام جمع را با کنایه یا عباراتی خودمانی پررنگ نمایید ولو اینکه بعضی ها در دفعه دوم جواب سلام شما را بدهند.
بیش از یک بار به هیچ مقامی خیرمقدم عرض نکنید (بعضی از افراد کنفرانس ها را با ضیافت شام خصوصی اشتباه می گیرند. )
حتی سخنرانان بعد از شما هم مجاز نیستند بجز ذکر سلام ، عرض خیر مقدم بگویند (دبیر همایش مستثنی است).
این مهم در مراسم رسمی به عهده مجری است.
13- هرگزنگویید شما تقصیری ندارید و یا مشکلات تیم اجرایی را برجسته نکنید .
شما دعوت شده اید تا عیب ونقص همایش را بگیرید نه این که مشکلات بوجود آمده را برجسته کنید وتکرارکنید.
مثلا اگر اسمی اشتباه چاپ شده است نگویید به من لیست
اشتباه داده شده است . فقط مودبانه عذر خواهی نمایید و اسم درست را تکرار
کنید.
نقل از http://fann-e-bayan.blogfa.com با اندکی تغییر
3- ارتباط شما با جمع ، برقرار شده و احساس صمیمیت بیشتری برقرار می گردد.این مهم رسمیت مجلس را به همراه دارد و کار شما را زیبا می کند.
4- نام بردن از خود اعتماد به نفس بالای شما را می رساند و لازم است بدانید مجریان حرفه ای این چنین عمل می نمایند.